پیش‌بینی مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر اساس سبک‌های هویت در دانشجویان دانشگاه شیراز

امروزه، یکی از شاخص‌های مهم در کیفیّت سرمایة اجتماعی، برخورداری اعضای جامعه از فضیلت‌هایی چند است که در این میان، مسئولیت‌پذیری اجتماعی اهمیت ویژه‌ای دارد. مسئولیت‌پذیری اجتماعی، پیش‌شرط رشد خوداستقلالی و بسترساز حرکت در راستای تحقق خویشتن و جوهرة وجودی انسان به‌عنوان موجودی اجتماعی است. بر مبنای آثار فردی مسئولیت‌پذیری اجتماعی است که زمینة استقلال همه‌جانبة جوامع و شکوفایی هویت اجتماعی ملت‌ها فراهم می‌آید. هدف: ارتباط مسئولیت‌پذیری اجتماعی با ویژگی‌های فردی، اجتماعی و فرهنگی انکارناپذیر است. بدین‌سان و بر اساس نظریة سبک‌های هویت برزونسکی، که از سبک‌های هویت اطلاعاتی، هنجاری و گسیخته‌اجتنابی سخن به میان آورده است، پژوهش حاضر نقش سبک‌های هویت را در تبیین مسئولیت‌پذیری اجتماعی به بوتة کنکاش سپرد. روش: مشارکت‌کنندگان پژوهش حاضر، 240 دانشجوی دانشگاه شیراز (103 دختر و 137 پسر) بودند که به شیوة تصادفی در دسترس انتخاب شدند. برای سنجش مسئولیت‌پذیری اجتماعی از پرسش‌نامة مسئولیت‌پذیری اجتماعی (اسکایت، اسمیت و بکرز) و برای سنجش سبک‌های هویت، از پرسش‌نامة سبک‌های هویت (وایت و هم‌کاران) استفاده شد. پایایی پرسش‌نامه‌ها با روش آلفای کرونباخ محاسبه و روایی آن‌ها با روش تحلیل عاملی احراز شد. یافته‌ها:‌ رگرسیون چند متغیره به روش هم‌زمان نشان داد که سبک هویت هنجاری، پیش‌بینی‌کنندة مثبت و معنادار مسئولیت‌پذیری اجتماعی فعال و سبک‌های هویت گسیخته‌اجتنابی و اطلاعاتی، پیش‌بینی‌کننده‌های منفی و معنادار مسئولیت‌پذیری منفعل هستند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داده‌اند که سبک‌های مختلف هویتی به شکل معنادار مسئولیت‌پذیری اجتماعی را پیش‌بینی می‌کنند و شکل‌گیری مناسب هویت، باعث می‌شود افرادی فعال در عرصة مسئولیت‌پذیری اجتماعی در خدمت جامعه قرار گیرند.